Proportieleer vooraanzicht
Bij de meeste tekenonderwerpen kunnen we rustig wat afwijken van de onderlinge verhoudingen omdat dit in de praktijk echt niemand op zal gaan vallen.
Proporties en verhoudingen luisteren heel nauw
Bij modeltekenen ligt dat duidelijk heel anders. We krijgen dan te maken met nauw luisterende proporties. Wijken we daarvan af dan krijgen we al snel een onnatuurlijk of zelfs karikaturaal effect.Theoretisch standaardmodel
Er zijn een aantal standaardschema’s van het menselijk lichaam in omloop. Deze beschrijven de afmetingen van een perfect standaardmodel. Uiteraard geredeneerd vanuit de theorie. Een veel voorkomend “standaardmodel” zien we in bijgevoegde figuur, waarbij de lengte van het lichaam wordt uitgedrukt in acht keer het formaat van het hoofd. Als we dat doen dan zien we veel punten in het lichaam op de onderverdeling in achten terugkomen.
Dit theoretische model wijkt behoorlijk af van de werkelijkheid. Zo gaat in de praktijk een hoofd gemiddeld 6,5 keer uit het lichaam in plaats van 8 keer. De reden dat deze afwijking getolereerd wordt, is dat een verdeling in 6,5 (meestal afgerond tot 7) de illusie van een veel te groot getekend hoofd geeft.
Op drie keer hoofdhoogte vinden we in de afbeelding de taille terug. De benen beginnen op de helft van het lichaam, de knieschijven bevinden zich net boven het 7e gedeelte.
Het tweede blok van boven in de afbeelding laat zich nog in drie stukken verdelen. De schouders en sleutelbeenderen liggen dan op de eerste lijn. Zie de afbeelding.
Deze gestileerde figuur is natuurlijk een globale hoofdindeling. Deze is wel van groot belang als we uiteindelijk menselijke figuren willen gaan tekenen. En ook nog in de juiste verhouding. Dus zeker bij modeltekenen is dit van het grootste belang. Ook in het hoofd- en zijaanzicht vinden we belangrijke proporties terug, waarbij dit soort regels belangrijk zijn.
Die regels en het zijaanzicht vindt u elders op dit weblog terug.
Of kloppen andere verhoudingen beter?
Laten we eens kijken naar een praktijkgeval
In de praktijk voldoet vrijwel geen enkel echt model aan deze theorie. Ze zijn langer, korter, dikker en dunner. Maar als globale richtlijn om proporties af te meten en om het perspectief op te zetten kan dit een handig hulpmiddel zijn.Bij de foto hierboven zien we dat bij dit model het hoofd 6 1/2 keer uit het lichaam gaat.
